Salesforce platformunda geliştirme ve test süreçlerini güvenli bir şekilde yürütmek, başarılı projelerin temel taşlarından biridir. Bu noktada karşımıza çıkan en kritik araçlardan biri de Salesforce Sandbox ortamlarıdır.
Modern CRM projelerinde sandbox kullanımı, hem risk yönetimi hem de ekip collaboration açısından vazgeçilmez hale gelmiştir. Bu kapsamlı rehberde, Salesforce sandbox türlerinden deployment stratejilerine kadar bilmeniz gereken her şeyi detaylandırıyoruz.
Salesforce Sandbox Nedir?
Salesforce Sandbox, canlı (production) ortamınızın ayrı bir kopyası olarak işlev gören test ve geliştirme alanıdır. Gerçek kullanıcı verilerinizi riske atmadan yeni konfigürasyonları, özelleştirmeleri ve otomasyonları deneyimlemenize olanak tanır.
Sandbox ortamları, üretim sisteminizdeki metadata ve verilerin belirli bir bölümünü ya da tamamını kopyalayarak bağımsız bir çalışma alanı oluşturur. Bu sayede geliştirici ekipler, sistem yöneticileri ve iş analisti profesyonelleri güvenli bir ortamda çalışabilir.
Sandbox Ortamlarının Temel Bileşenleri
- Metadata Yönetimi: Salesforce konfigürasyon verileriniz olan alanlar, sayfa düzenleri, profiller ve otomasyonlar sandbox ortamına kopyalanır. Bu sayede üretim ortamınızın yapısal bütünlüğü korunur.
- Veri Depolama Kapasitesi: Her sandbox türü farklı veri depolama limitleriyle gelir. Bu limitler, test süreçlerinizin kapsamını belirlemede önemli rol oynar.
- Dosya Saklama Alanı: Dokümanlar, görseller ve diğer dosyalar için ayrılan depolama alanı, sandbox türüne göre değişiklik gösterir.
- Yenileme Aralıkları: Üretim ortamından güncel verileri sandbox’a aktarma sıklığı, projenizin gereksinimlerine göre seçilmelidir.
Salesforce Sandbox Türleri ve Özellikler Karşılaştırması
İhtiyaçlarınıza en uygun sandbox seçimini yapabilmek için dört farklı türün özelliklerini detaylı inceleyelim. Her sandbox türü, farklı proje kapsamları, ekip büyüklükleri ve teknik gereksinimler için optimize edilmiştir. Depolama kapasiteleri, yenileme aralıkları ve maliyet faktörleri göz önünde bulundurularak doğru seçimi yapmanız, projenizin başarısını doğrudan etkileyecektir.
Developer Sandbox: Başlangıç Seviyesi Test Ortamı
Developer Sandbox, en temel sandbox türü olarak çoğu Salesforce lisansında bulunur. Günlük yenileme imkanı sunan bu ortam, 200MB veri ve dosya depolama kapasitesi ile gelir.
Bu sandbox türü özellikle bireysel geliştiriciler ve küçük konfigürasyon değişiklikleri için idealdir. Metadata kopyalama özelliği sayesinde üretim ortamınızın yapısal özelliklerini koruyarak test süreçlerini destekler.
Developer Pro Sandbox: Gelişmiş Geliştirici Ortamı
Developer Pro, standart geliştirici ortamının gelişmiş versiyonudur. 1GB veri ve dosya depolama kapasitesi ile daha kapsamlı test senaryolarına olanak tanır. Unlimited ve Performance sürümü kullanıcıları için dahil olan bu seçenek, ayrıca satın alınabilir.
Büyük projelerde çalışan geliştirici ekipler için bu sandbox türü, daha fazla test verisi ve dosya depolamasına ihtiyaç duyulduğunda tercih edilir.
Partial Copy Sandbox: Seçici Veri Kopyalama
Partial Copy Sandbox, metadata ile birlikte üretim verilerinizin belirli bir bölümünü kopyalama imkanı sunar. Sandbox template kullanarak hangi verilerin kopyalanacağını belirleyebilirsiniz.
Beş günlük yenileme aralığına sahip bu ortam, 5GB veri depolama kapasitesi ve üretim ortamınızla aynı dosya depolama limitini sağlar. Enterprise, Unlimited ve Performance sürümü kullanıcıları için dahildir.
Gerçek verilerle test yapmak isteyen ekipler ve kullanıcı eğitimi süreçleri için bu sandbox türü mükemmel bir seçenektir.
Full Sandbox: Tam Kopyalama Çözümü
Full Sandbox, üretim ortamınızın eksiksiz bir kopyasını oluşturur. Tüm metadata ve verilerinizi içeren bu ortam, en kapsamlı test imkanlarını sunar.
29 günlük yenileme aralığı ve üretim ortamınızla aynı depolama limitleri ile gelir. Sadece Unlimited ve Performance sürümü kullanıcıları için dahil olan bu seçenek, kritik projeler için vazgeçilmezdir.
Büyük ölçekli sistem değişiklikleri, kullanıcı eğitimleri ve performans testleri için ideal olan Full Sandbox, en güvenilir test ortamını sağlar.
Sandbox Template Sisteminin Kullanımı
Sandbox template özelliği, Partial Copy ve Full Sandbox türlerinde kullanılabilen güçlü bir araçtır. Template sayesinde hangi objelerin ve verilerın sandbox ortamına kopyalanacağını detaylı olarak belirleyebilirsiniz.
Template kullanımı, test süreçlerinizi optimize ederken gereksiz veri transferini önler. Böylece sandbox oluşturma süreleri kısalır ve depolama alanı verimli kullanılır.
Template desteği olmayan sandbox türlerinde test verileri manuel olarak oluşturulmalıdır. Bu durumda veri importu, manuel kayıt oluşturma veya APEX kodları kullanılabilir.
Sandbox Oluşturma ve Yönetim Süreci
Sandbox ortamlarının etkili kullanımı, doğru kurulum ve sürekli yönetim süreçleriyle mümkün olur. Bu bölümde sandbox oluşturma adımlarından kullanıcı erişim kontrollerine, yenileme stratejilerinden güncel tutma yöntemlerine kadar kapsamlı bir rehber sunacağız.
Pratik adımlar ve dikkat edilmesi gereken noktalara odaklanarak, sandbox yönetimini profesyonel düzeyde gerçekleştirmenize yardımcı olacağız.
Yeni Sandbox Ortamı Kurulumu
Salesforce Setup menüsünden “Sandboxes” araması yaparak yeni sandbox oluşturma sürecini başlatabilirsiniz. “New Sandbox” seçeneği ile detaylı konfigürasyon adımlarına geçiş yapılır.
İsim belirleme, açıklama ekleme, sandbox türü seçimi ve template konfigürasyonu bu aşamada tamamlanır. Ek olarak sandbox oluşturulduktan sonra çalışacak scriptleri de tanımlayabilirsiniz.
Oluşturma Süreleri: Developer Sandbox’lar birkaç dakikada hazır olurken, Full Copy versiyonları 24 saat ve daha fazla sürebilir. Bu süre kopyalanacak veri miktarına bağlı olarak değişiklik gösterir.
Kullanıcı Yönetimi ve Erişim Kontrolü
Sandbox oluşturulduğunda kullanıcı email adreslerine “.invalid” eki eklenir ve kullanıcı adlarına sandbox ismi eklentisi yapılır. Bu güvenlik önlemi, üretim ve test ortamları arasındaki karışıklığı önler.
Sandbox’a giriş için “test.salesforce.com” adresi kullanılmalıdır. Şifreler üretim ortamından kopyalanır, ancak email adreslerinin geçerli hale getirilmesi şifre sıfırlama durumlarında önemlidir.
Sandbox Yenileme ve Güncel Tutma
Mevcut sandbox’ınızı üretim ortamıyla senkronize etmek için yenileme işlemi yapabilirsiniz. Bu process, sandbox’daki tüm veri ve metadata’yı silerek üretimden güncel kopyayı alır.
Yenileme işlemi geri alınamaz olduğundan, sandbox’daki değişikliklerin kaybolacağını unutmayın. Yenileme aralıkları sandbox türüne göre belirlenir ve bu limitler aşılamaz.
Sandbox’tan Production’a Deployment Stratejileri
Test ortamındaki değişiklikleri canlı sisteme güvenle aktarabilmek, Salesforce projelerinin en kritik aşamalarından biridir.
Bu süreçte doğru araçları seçmek ve uygun methodolojileri uygulamak, hem sistem stabilitesini hem de ekip verimliliğini doğrudan etkiler. Basit konfigürasyon değişikliklerinden karmaşık kod deploymentlarına kadar farklı yaklaşımları inceleyerek, projenizin gereksinimlerine en uygun deployment stratejisini belirlemenize yardımcı olacağız.
Change Set Kullanımı
Salesforce’un native deployment aracı olan Change Set’ler, basit konfigürasyon değişiklikleri için idealdir. Metadata bileşenlerini paketleyerek güvenli transfer sağlar.
Outbound Change Set oluşturarak sandbox’dan production’a veya diğer sandbox’lara transfer işlemi gerçekleştirilebilir. Bu yöntem özellikle sistem yöneticileri için kullanışlıdır.
Gelişmiş Dağıtım Araçları ve CI/CD İşlem Hattı
Gelişmiş dağıtım süreçleri için Salesforce CLI, SFDX, Azure DevOps veya Jenkins gibi araçlar kullanılabilir. Bu yaklaşım özellikle büyük ekipler ve karmaşık projeler için vazgeçilmezdir.
Sürüm kontrol sistemleri ile entegre edilen bu süreçler, kod kalitesi kontrolü, otomatik testler ve sürekli dağıtım imkanları sunar.
Sandbox Yönetiminde En İyi Uygulamalar
Başarılı bir Salesforce projesi, sadece doğru sandbox türü seçimiyle değil, uzun vadeli yönetim stratejileriyle de şekillenir. Endüstri standartlarında sandbox yönetimi, organizasyonunuzun dijital dönüşüm yolculuğunda rekabet avantajı sağlar.
Bu bölümde sandbox pipeline mimarisinden veri güvenliği protokollerine, performans optimizasyonundan maliyet yönetimine kadar kanıtlanmış en iyi uygulamaları ele alacağız. Deneyimli Salesforce profesyonellerinin bilgi birikimlerinden yararlanarak, sandbox stratejinizi bir sonraki seviyeye taşıyacaksınız.
Sandbox Pipeline Mimarisi
Etkili bir sandbox stratejisi, farklı amaçlar için farklı ortamları içermelidir. Geliştirme, test, kullanıcı kabul testleri ve pre-production aşamaları için ayrı sandbox’lar kullanılmalıdır.
Tipik bir pipeline: Developer → Developer Pro → Partial Copy → Full Copy → Production şeklinde organize edilebilir. Bu yapı, riskleri minimize ederken kalite kontrolünü maximize eder.
Veri Güvenliği ve Uyumluluk
Sandbox ortamlarında gerçek üretim verisi kullanılırken, hassas bilgilerin korunması kritiktir. Data masking teknikleri ve güvenlik protokolleri mutlaka uygulanmalıdır.
GDPR, HIPAA gibi uyumluluk gereksinimleri sandbox yönetiminde göz önünde bulundurulmalıdır. Test verilerinin güvenliği, üretim verileri kadar önemlidir.
Salesforce Shield Nedir? Yeni Seviye Güvenlik ve Uyumluluk Çözümü içeriğimizi inceleyin.
Performans Optimizasyonu
Sandbox performansını optimize etmek için gereksiz veri ve metadata kopyalamaktan kaçının. Template kullanımı ile sadece gerekli verileri transfer edin.
Düzenli temizlik işlemleri ve depolama alanı yönetimi, sandbox’ların verimli çalışmasını sağlar. 180 günlük kullanılmama durumunda Salesforce otomatik silme yapar.
Sandbox Kullanımının İş Değeri
Sandbox ortamlarına yapılan yatırım, sadece teknik bir tercih değil, aynı zamanda stratejik bir iş kararıdır. Organizasyonlar için ölçülebilir ROI sağlayan sandbox kullanımı, operasyonel mükemmellik ve sürdürülebilir büyüme hedeflerine doğrudan katkıda bulunur. Bu bölümde sandbox’ların işletme süreçlerinize nasıl değer kattığını, risk yönetiminden ekip verimliliğine kadar somut faydalarını inceleyeceğiz. İş liderleri ve IT karar vericileri için sandbox yatırımının gerekçelerini ve beklenen getirileri detaylandıracağız.
- Risk Minimizasyonu: Production ortamında doğrudan değişiklik yapmak yerine sandbox kullanımı, sistem kesintilerini ve veri kayıplarını önler. Bu yaklaşım, iş sürekliliğini garantiler. Kapsamlı test süreçleri sayesinde kullanıcı deneyimi optimize edilir ve sistemin güvenilirliği artar.
- Ekip İşbirliği ve Eğitim: Sandbox ortamları, farklı departmanlardan kullanıcıların güvenli bir şekilde sistem eğitimi almasını sağlar. Gerçek verilerle çalışma imkanı, eğitim kalitesini artırır. Çoklu sandbox kullanımı ile farklı ekipler paralel olarak çalışabilir, proje süreleri kısalır ve verimlilik artar.
Maliyet Optimizasyonu ve Lisans Yönetimi
Sandbox türü seçimi, hem teknik ihtiyaçlar hem de maliyet faktörleri göz önünde bulundurularak yapılmalıdır. Gereksiz Full Sandbox kullanımı maliyetleri artırabilir.
Lisans gereksinimleri ve ek sandbox satın alma seçenekleri, proje bütçesi planlamasında önemli rol oynar.
Salesforce Sandbox ile İş Süreçlerinizi Güvenle Dönüştürün
Salesforce Sandbox ortamları, modern CRM projelerinin vazgeçilmez bileşenleridir. Doğru sandbox stratejisi ile risksiz geliştirme süreçleri yürütebilir, ekip işbirliğini artırabilir ve sistem güvenilirliğini maksimize edebilirsiniz. Sandbox türlerini ihtiyaçlarınıza göre seçerek, Salesforce yatırımınızdan maksimum değeri elde etmeniz mümkündür.
Bir önceki yazımıza göz atın: Salesforce Data Import Wizard Nedir?
