Salesforce technical debt platformu kullanan birçok organizasyon için en büyük zorluklardan biri, zamanla biriken ve sistemin verimliliğini düşüren teknik borçtur. Kısa vadeli çözümlerle hız kazanılsa da, bu durum uzun vadede karmaşık yapılar ve bakım maliyetleriyle geri döner. Bu yazımızda Salesforce technical debt ile ilgili detayları ele aldık. Salesforce başarınızı sürdürülebilir kılmak için teknik borcun ne olduğunu ve nasıl yönetileceğini öğrenebilirsiniz.
Salesforce Technical Debt Nedir?
Salesforce technical debt mevcut iş ihtiyaçlarını karşılamak için hızlı ve kolay çözümler tercih etmenin gelecekte yarattığı ek çalışma maliyetidir. Geleneksel olarak geliştiricilerin kod yazarken aldıkları kısayollardan kaynaklanan bu durum, artık Salesforce gibi low-code platformlarda “click” işlemleriyle de oluşabiliyor.
Teknik borç kavramını daha iyi anlamak için finansal bir benzetme yapalım. Tıpkı gerçek borçlar gibi, Salesforce technical debt de “faiz” biriktirmeye başlar:
Düşük Faizli Borç (Aile Kredisi – %0 Faiz)
- Düzgün çalışan ve minimal bakım gerektiren Salesforce Flow’ları
- Gelecek projeler üzerinde sınırlı etkisi olan özelleştirmeler
Orta Faizli Borç (Araç Kredisi – %5 Faiz)
- Bağımlılıkları nedeniyle silinemeyen kullanılmayan alanlar
- Geliştirme sürelerini artıran eski özelleştirmeler
Yüksek Faizli Borç (Kredi Kartı – %29 Faiz)
- Sürekli hata veren ve sık müdahale gerektiren fonksiyonlar
- Platform performansını olumsuz etkileyen karmaşık özelleştirmeler
Salesforce Technical Debt Neden Kaynaklanır?
Değişen İş Gereksinimleri
İşletmeler büyüdükçe ve pazardaki konumları değiştikçe, eskiden yararlı olan fonksiyonaliteler gereksiz hale gelebilir. Ancak bu eski yapıları kaldırmanın riski nedeniyle, genellikle sistemde bırakılırlar.
Platform Güncellemeleri
Salesforce sürekli yeni özellikler sunduğunda, eski özel geliştirmeler gereksiz hale gelir. Örneğin, Salesforce Flow‘ların Process Builder ve Workflow Rules’ı geride bırakması bu duruma bir örnektir.
Kasıtlı Teknik Borç
Bazen bilinçli olarak hızlı çözümler tercih edilir. Proje sürelerini kısaltmak veya acil iş ihtiyaçlarını karşılamak için alınan bu kararlar, gelecekte daha yüksek maliyetler doğuracağını bile bile yapılır.
Kazara Oluşan Teknik Borç
Zaman kısıtları, paralel projeler veya yetersiz planlama nedeniyle kısayollar alındığında bu tür borç birikir. Özellikle birden fazla geliştirici ekibinin aynı anda çalıştığı ortamlarda sık görülür.
Ekleme Mantığıyla Geliştirme
Mevcut bir fonksiyonaliteyi sürekli genişletmek yerine sıfırdan yeniden tasarlamak, bolt-on technical debt yaratır. Her yeni ekleme, sistemi daha karmaşık ve bakımı zor hale getirir.
Salesforce Ortamında Technical Debt Örnekleri
Visualforce Bileşenleri vs Sales Path
Sales Path özelliği sunulmadan önce, şirketler fırsat aşamalarını görselleştirmek için özel Visualforce bileşenleri geliştirmek zorundaydı. Salesforce’un standart Sales Path özelliğini sunmasıyla, bu özel geliştirmeler aniden yüksek faizli teknik borca dönüştü.
Süreç Otomasyonu Adaptasyonları
Birçok organizasyon basit iş kurallarıyla başladığı otomasyon projelerini, değişen iş gereksinimleri doğrultusunda sürekli genişletir. Başlangıçta saatlik çalışan basit bir fatura oluşturma fonksiyonu, zamanla karmaşık bir yapıya dönüşebilir ve bakımı zorlaşabilir.
Salesforce Technical Debt İçin Neler Yapılmalı?
- Org Envanteri Oluşturun
Salesforce organizasyonunuzda nelerin bulunduğunu tam olarak biliyor musunuz? Düzenli envanter çıkarmanın önemi göz ardı edilmemelidir.
Metadata Sözlüğü Oluşturma
- Tüm prodüksiyon ve sandbox ortamlarınızla senkronize çalışan bir metadata sözlüğü hazırlayın
- Technical debt’in en çok hangi alanlarda zarar verdiğini analiz edin
- Her organizasyon için farklı olan problem alanlarını belirleyin
Raf Ömrü Belirleme Özelleştirmelerinizin ne kadar süre sonra eskiyeceğini önceden planlayın. Bugün işe yarayan bir çözüm, gelecek yıl organizasyonunuzun ihtiyaçlarını karşılamayabilir.
- Temizlik Önceliklerini Belirleyin
Metadata analizi sonuçlarını kullanarak, geliştirmeyi yavaşlatan, sistem çökmelerine neden olan veya Salesforce özelliklerini kullanmanızı engelleyen problem alanlarını vurgulayın.
Kritik Problem Alanları:
- Nesne başına maksimum alan limitlerinin dolması
- Aşırı karmaşık Flow yapıları
- Nesnelerde çok sayıda record type bulunması
- Kullanılmayan yönetilen paketler
Optimizasyon Fırsatları:
- Kullanılmayan alanlar
- Gereksiz sayfa düzenleri
- Güncelliğini yitirmiş raporlar kullanan dashboard’lar
- Minimum Düzeyde Belgelendirme
Kötü belgelenmiş bir Salesforce org’u, gelecekteki geliştirmeler için zaman kaybına neden olur. Birkaç dakikalık belgelendirme yatırımı, gelecekte saatlerce etki analizi süresinden tasarruf sağlar.
Belgelendirme Standartları:
- Her metadata öğesinin açıklama alanı doldurulmalı
- Metadata öğeleri için tutarlı isimlendirme kuralları uygulanmalı
- Geliştirme başlatılmadan önce en az bir kullanıcı hikayesi oluşturulmalı
- Ekip Konsensüsü Oluşturun
Technical debt’in kaçınılmaz olduğunu kabul edin ve bunu ekip olarak benimseyin. Normal operasyonlarınıza teknik borçları değerlendirme ve ödeme zamanı dahil etmeniz gerekiyor.
Salesforce Center of Excellence kurma organizasyonunuzun teknik borçları sistematik olarak yönetmesinin en etkili yoludur. Artık technical debt sadece geliştiricilerin sorunu değil; Salesforce Admin’leri ve hatta pazarlama ekipleri dahil herkes bu borca katkıda bulunuyor.
Mimari Yaklaşımla Technical Debt Yönetimi
Salesforce Technical Architect’lerin rolü, technical debt’in hem birikimini azaltmak hem de mevcut borçları temizlemek açısından büyük önem taşır.
- Gelişmiş Belgelendirme
Metadata Haritası Oluşturma
- Alan kullanım oranları ve bağımlılık analizleri yapın
- Her iş günü sonunda güncel intelligence ile çalışabilmek için metadata’yı güncelleyin
- Metadata’nın neden oluşturulduğu, nerede kullanıldığı ve paydaşlarının kim olduğu bilgilerini kaydedin
Standart Diyagram Kullanımı Salesforce’un yayınladığı ERD, Sistem Landscape, Entegrasyon Katmanı ve Kullanıcı Sağlama diyagramları standartlarını kullanın.
- Her Gereksinimi Sorgulayın
İş analisti ekibiyle birlikte, her değişiklik ve spesifikasyonu sorgulayın. Yapılan her değişiklik, güvenle silinemeyecek yeni metadata demektir. Architect’lerin iyi bir uygulama yaşam döngüsü anlayışına ve UPN süreç haritalama gibi iş analizi araçlarına hakim olması gerekir.
- Veri Tasarımı Odaklı Yaklaşım
Veri modelinizin performans, ölçeklenebilirlik, güvenlik, entegrasyon ve çeviklik göz önünde bulundurularak tasarlandığından emin olun. Kısa ve uzun vadeli hedefleri dengelemek zaman alabilir, ancak ani veri kararlarının düzeltilmesi pahalıya mal olabilir veya fatal sonuçlar doğurabilir.
Salesforce Technical Debt Uygulama Stratejisi
Risk Analizi Yaklaşımı
Technical debt hotspot’larını anlamadan yapılan değişiklikler, düşük güven seviyesiyle kapsamlandırılır ve genellikle proje gecikmelerine neden olur. Architect’ler tam org anlayışı ve analiziyle tasarım kararlarını etkileyebilir.
Agile Metodolojisi Entegrasyonu
Digital dönüşümün hızlandığı 2020 sonrasında, Salesforce değişikliklerinin işletmenin adaptasyonunu sağlamak için çok daha duyarlı olması gerekiyor. Hızlı release’ler ve Salesforce’tan daha yüksek ROI arasında doğrudan bir korelasyon bulunuyor.
Sürekli İyileştirme Döngüsü
Monitoring ve Ölçüm
- Technical debt seviyelerini düzenli olarak ölçün
- Platform performansını takip edin
- Geliştirme sürelerindeki artışları analiz edin
Proaktif Temizlik
- Her sprint’e technical debt temizliği dahil edin
- Yeni özellik geliştirirken eski yapıları gözden geçirin
- Bağımlılık analizlerini otomatize edin
Platform Gelişim Trendleri ve Adaptasyon
Salesforce’un sürekli evrim geçiren yapısına paralel olarak, organizasyonunuzun da adapte olma stratejisi geliştirmesi kritik. Einstein AI özellikleri, Lightning Web Components ve Salesforce Functions gibi yeni teknolojiler, mevcut özelleştirmelerinizi değerlendirme fırsatı sunuyor.
Gelecek Odaklı Mimari Kararları
Modern Salesforce geliştirmelerinde API-first yaklaşım benimseyin. Microservice mimarisi ile uyumlu, gevşek bağlı entegrasyonlar tasarlayın. Bu yaklaşım, gelecekteki platform değişikliklerine daha kolay adaptasyon sağlar.
Veri Governance Stratejileri
Master Data Management prensiplerini Salesforce org’unuzda uygulayın. Veri kalitesi, teknik borç birikimini önleyen en etkili yöntemlerden biridir. Duplicate record’lar, tutarsız data entry standartları ve referans veri eksiklikleri, zamanla büyük technical debt yaratır.
Technical Debt Yönetimi: Başarılı Salesforce Stratejinizin Anahtarı
Salesforce technical debt yönetimi, modern işletmelerin platform yatırımlarından maksimum değer almalarının anahtarıdır. Proaktif yaklaşım, düzenli envanter çıkarma ve ekip eğitimi ile technical debt’i kontrol altında tutabilirsiniz. Technical debt tamamen kaçınılabilir değildir, ancak doğru stratejilerle yönetilebilir bir seviyede tutulabilir. Organizasyonunuzun Salesforce başarısı, bugün aldığınız teknik borç yönetimi kararlarına bağlıdır.
